Obchody 110. rocznicy Bitwy pod Anielinem i Laskami – wspólna inicjatywa Gminy Garbatka-Letnisko i Gminy Pionki
Jak to na wojence ładnie,
Jak to na wojence ładnie,
Kiedy ułan z konia spadnie,
Kiedy ułan z konia spadnie…
Na tej „wojence”, a właściwie rekonstrukcji historycznej upamiętniającej Bitwę pod Anielinem-Laskami, nikt na szczęście z konia nie spadł, ale tę i inne pieśni patriotyczne można było usłyszeć w niedzielne popołudnie podczas uroczystości upamiętniającej walki zbrojne sprzed 110 lat, rozegrane w Puszczy Kozienickiej na terenie dwóch ościennych gmin – Garbatki-Letniska i Pionki. Bitwa, stoczona w październiku 1914 roku, była jednym z kluczowych starć Legionów Polskich dowodzonych przez Józefa Piłsudskiego i Edwarda Rydza-Śmigłego. To wydarzenie, pełne krwawych walk, było symbolem walki Polaków o niepodległość.
W tym roku po raz pierwszy oba samorządy połączyły siły przy organizacji obchodów 110. rocznicy Bitwy pod Anielinem i Laskami, aby uczcić pamięć poległych i przypomnieć o ważnym momencie historii Polski i regionu.
Oficjalne obchody rozpoczęły się pod Pomnikiem-Mauzoleum Legionistów w Żytkowicach – miejscu, które od lat pełni funkcję symbolicznej nekropolii poległych w 1914 roku legionistów, gdzie odbyła się Polowa Msza Święta, odprawiona przez księdza Macieja Majka, profesora seminarium duchownego w Siedlcach. W kazaniu duchowny podkreślał heroizm walczących oraz ich nieustępliwość w dążeniu do niepodległości, przypomniał o wartościach, które legioniści wcielali w życie, odwadze, honorze i patriotyzmie. Modlono się za dusze poległych, a także za pokój i jedność w świecie, co ma szczególne znaczenie w kontekście obchodzonej rocznicy.
Do Żytkowic zawitali m.in. członkowie Związku Piłsudczyków z Kozienic, Kombatantów i Weteranów Wojennych, przedstawiciele Policji, Służby Więziennej, Nadleśnictwa, uczniowie szkół z terenu Gminy Garbatka-Letnisko, Publicznej Szkoły Podstawowej z Lasek, przedstawiciele sołectwa Laski z sołtys Justyną Bolek oraz radną Agnieszką Łożycką, przedstawiciele Stowarzyszenia Jedlnia oraz mieszkańcy obu gmin.
W uroczystościach wzięli również udział m.in.: wicewojewoda Patryk Fajdek, Jakub Mitek, zastępca dyrektora Sił Powietrznych w Dęblinie, Rafał Molga, dyrektor Radomskiej Delegatury Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, Starosta Kozienicki Krzysztof Wolski, Burmistrz Gminy Kozienice Mariusz Prawda, Magdalena Murawska radna sejmiku województwa mazowieckiego, Zbigniew Gołąbek, Wiceprezes Zarządu Oddziału Wojewódzkiego ZOSP RP województwa mazowieckiego.
Po ceremonii religijnej uczestnicy przenieśli się na pola Brzustowa, gdzie odbyła się rekonstrukcja historyczna odtwarzająca zmagania z października 1914 roku. Widowisko przygotowane przez Stowarzyszenie Kawaleryjskie im. 22. Pułku Ułanów Podkarpackich oraz zaprzyjaźnione grupy rekonstrukcyjne przeniosły nas w czasie, kiedy to polscy legioniści, dowodzeni przez Józefa Piłsudskiego, stawiali czoła siłom rosyjskim.
Całe wydarzenie komentowane było przez Przemysława Bednarczyka, radomskiego historyka, który podczas rekonstrukcji szczegółowo omówił i przybliżył kontekst polityczno-militarny tamtych czasów.
Tegoroczne obchody zapisały się na kartach historii regionalnej jako wyjątkowe pod względem organizacyjnym, jak i edukacyjnym. Dzięki wspólnemu wysiłkowi dwóch gmin uczczono nie tylko pamięć o poległych, ale także była to żywa lekcja patriotyzmu dla młodego pokolenia. Wspólne świętowanie przez mieszkańców gminy Garbatka-Letnisko i gminy Pionki to krok do zacieśnienia relacji w kultywowaniu tradycji regionu i zjednoczenia lokalnej społeczności.